System szkolnictwa wyższego w Polsce opiera się na dwóch podstawowych filarach, którymi są kształcenie oraz nauka. Zgodnie bowiem z ustawą prawo o szkolnictwie wyższym i nauce misją systemu szkolnictwa wyższego i nauki są prowadzenie najwyższej jakości kształcenia oraz działalności naukowej, kształtowanie postaw obywatelskich, a także uczestnictwo w rozwoju społecznym oraz tworzeniu gospodarki opartej na innowacjach. Misje te realizowane są przede wszystkim przez uczelnie wyższe w Polsce, które prowadzą studia pierwszego stopnia, drugiego stopnia oraz jednolite studia magisterskie. Oprócz uczelni cały system szkolnictwa wyższego i nauki w Polsce tworzą także: uczelnie; federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, Polska Akademia Nauk, instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk, instytuty badawcze, międzynarodowe instytuty naukowe Centrum Łukasiewicz, instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, Polska Akademia Umiejętności, inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły. Dodatkowo na rzecz całego systemy działają: Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Narodowe Centrum Nauki, Agencja Badań Medycznych i Akademia Kopernikańska. Zgodnie z przepisami prawa system szkolnictwa wyższego i nauki powinien funkcjonować z poszanowaniem standardów międzynarodowych, zasad etycznych i dobrych praktyk w zakresie kształcenia i działalności naukowej oraz z uwzględnieniem szczególnego znaczenia społecznej odpowiedzialności nauki.